Δεν μπορεί, θα έχει τύχει να δείτε παλαιότερες ταινίες του Μίκυ Μάους, στις οποίες ο δημοφιλής ήρωας του Ντίσνεϊ δεν είχε ακριβώς τη μορφή, με την οποία τον γνωρίζουμε σήμερα. Όσο και να φαίνεται παράδοξο, πίσω από τις αλλαγές που υπέστη η φιγούρα της Ντίσνεϊ -μέχρι να αποκτήσει τη σύγχρονη μορφή της - υπάρχει πολύ περισσότερη βιολογία, ηθολογία και κατά κάποιον τρόπο, πολύ περισσότερη εξέλιξη, απ΄όσο μπορείτε να φανταστείτε.

Ποιος το ισχυρίστηκε αυτό; Το ισχυρίστηκε, λοιπόν ένας σημαντικός εξελικτικός βιολόγος, του οποίου την επέτειο του θανάτου τιμούμε σήμερα (20/8/2002). Ήταν ο Στέφεν Τζέι Γκουλντ, που το 1979 δημοσίευσε ένα άρθρο με τίτλο: “Μια βιολογική εκδήλωση τιμής στον Μίκυ Μάους”.

Στο άρθρο αυτό, που έκανε πολύ μεγάλη εντύπωση όταν δημοσιεύθηκε, ο Γκουλντ μάς δείχνει τη βαθμιαία μετάβαση από τον θορυβώδη και μάλλον ενοχλητικό τύπο που ήταν ο Μίκυ, των αρχών της δεκαετίας του 30, στη σύγχρονη γουστόζικη εμφάνισή του.

Πράγματι παρακολουθώντας τη διαδοχή των σκίτσων της εικόνας που έχουμε αναρτήσει, φαίνεται πως η φιγούρα του Μίκυ, γίνεται ολοένα και πιο ελκυστική με μεταβολές που γίνονται στο σώμα του και στο πρόσωπο του ήρωα. Τα παντελόνι του, κατεβαίνει περισσότερο στη μέση του και γίνεται φαρδύτερο, ώστε τα αρχικά λεπτά και μακριά πόδια του, να φαίνονται κοντύτερα και παχύτερα. Και τα χέρια του όμως γίνονται βαθμιαία πιο παχουλά και κινούνται αδέξια, αλλά χαριτωμένα. Όμως πολλές αλλαγές υπάρχουν και στο πρόσωπό του. Το μουσούδι του, παραμένει το ίδιο μακρύ, παχαίνει όμως, ώστε να αμβλύνεται η εντύπωση του μήκους του. Τα αυτιά του, μετατοπίζονται από την κορυφή του κεφαλιού του, προς τα πλάγια, ώστε το πρόσωπο του Μίκυ να αποκτήσει στρογγυλή, παρά επιμήκη μορφή. Τα μάτια του μεγαλώνουν, όλο και περισσότερο, όπως επίσης και το κεφάλι του.

Σας θυμίζουν τίποτε οι αλλαγές αυτές; Όσοι σπούδασαν βιολογία, ίσως θυμηθούν πως τα χαρακτηριστικά αυτά ταιριάζουν απολύτως με τα χαρακτηριστικά που προσέδωσε, ο Κόνραντ Λόρεντζ - ο νομπελίστας ηθολόγος - στη νεότητα: Μεγάλο κεφάλι, μεγάλα μάτια, κοντά και παχουλά άκρα, τροφαντά μάγουλα, ελαστικότητα και αδεξιότητα στις κινήσεις.


Σύμφωνα με τον Λόρεντζ, νοιώθουμε στοργή για ζώα με νεανικά χαρακτηριστικά: μεγάλα μάτια, διογκωμένα κρανία, πηγούνια που υποχωρούν (αριστερή στήλη). Τα ζώα με μικρά μάτια, με μακριά ρύγχος (δεξιά στήλη) δεν προκαλούν την ίδια ανταπόκριση.

Γιατί άραγε ο Ντίσνεϊ ωθήθηκε να υιοθετήσει τις αλλαγές στο δημιούργημά του; Και στο ερώτημα αυτό μάς απαντά ο Λόρεντζ. Τα χαρακτηριστικά αυτά είναι που κινητοποιούν τα αισθήματα στοργής και προστασίας του είδους μας, απέναντι στα μικρά του. Είναι δε τόσο ισχυρά, ώστε να αναπτύσσονται όχι μόνον απέναντι στα μωρά μας, αλλά απέναντι στα μωρά οποιουδήποτε είδους, ακόμη όταν βλέπουμε τους ήρωες των κόμικς, τα παιδικά παιχνίδια κ.ά.

Απλώς, ο πολυμήχανος Ντίσνεϊ, όταν παρότρυνε τους σχεδιαστές του: "Να αλλάζουν τον Μίκυ, αλλά να τον κρατούν χαριτωμένο", δεν έκανε τίποτε περισσότερο από το να “εξελίσσει” το προϊόν του, προσαρμόζοντάς το στα γούστα της αγοράς, στην οποία τελικώς επεκράτησε.

Αν επιθυμείτε να διαβάσετε το άρθρο του Γκουλντ, επισκεφθείτε τη διεύθυνση: https://faculty.uca.edu/benw/biol4415/papers/Mickey.pdf