Άν ο Βλαντιμήρ Ναμπόκοφ δεν είχε γράψει ούτε μια γραμμή λογοτεχνίας, θα μπορούσε να έχει μια αξιοπρόσεκτη φήμη ως φυσιοδίφης και εμπειρογνώμων, πάνω σε μια μεγάλη ομάδα πεταλούδων που είναι γνωστές ως Μπλε. Αγαπούσε τις πεταλούδες του με το ίδιο πάθος που αγαπούσε τη λογοτεχνία του. Και τα δύο αυτά ενδιαφέροντά του, έχτισαν την πληρότητα της ζωής του. 

Με τα λόγια αυτά ο εξελικτικός Stephen Jay Gould προλόγιζε το βιβλίο των Kurt Johnson και Steven L. Coates, "Οι Μπλέ του Ναμπόκοφ" με το οποίο έφεραν στο φως της δημοσιότητας μια εργασία του διάσημου συγγραφέα της Λολίτας για τα λεπιδόπτερα που είχε εκδοθεί το 1945.

Ο Ναμπόκοφ που ήταν γόνος παλαιάς αριστοκρατικής οικογένειας γεννήθηκε στις 23 Απριλίου 1899 στην Αγία Πετρούπολη. Στη διάρκεια των παιδικών χρόνων του διδάχτηκε - κατά το πρότυπο της τότε ρωσικής αριστοκρατίας - σε κατ' οίκον διδασκαλία, ρωσικά, γαλλικά και αγγλικά, ενώ αφιέρωνε τον ελεύθερο χρόνο του στη συλλογή πεταλούδων, στο ποδόσφαιρο και το τέννις. Αν και ο πατέρας του διώχτηκε από το τσαρικό καθεστώς εξαιτίας των φιλελεύθερων πεποιθήσεων του, ο Ναμπόκοφ έζησε μια άνετη και ξένοιαστη παιδική ζωή, η οποία όμως διακόπηκε βίαια, όταν η οικογένεια αναγκάστηκε να εκπατριστεί στην Αγγλία το 1919, λόγω της πολιτικής αναταραχής που είχε προκαλέσει η Οκτωβριανή Επανάσταση. 

Εκεί ο Ναμπόκοφ σπούδασε Ζωολογία στο Καίμπριτζ κάνοντας χρήση μιας υποτροφίας που εδίδετο στα παιδιά των επιφανών ρώσων πολιτικών προσφύγων. Στη συνέχεια όμως στράφηκε στη μελέτη της Αγγλικής και Ρωσικής Λογοτεχνίας και τελικώς απεφοίτησε με βαθμό άριστα. Μεταξύ των ετών 1922-1940 έζησε στη Γερμανία και τη Γαλλία. Στο διάστημα αυτό εξέδωσε ποιητικές συλλογές, συνέγραψε τα πρώτα μυθιστορήματά του.  

Τα χρήματα που του απέφερε η συγγραφική δραστηριότητα, και τα ετερόκλητα επαγγέλματα με τα οποία κατά καιρούς ασχολήθηκε (δάσκαλος της Αγγλικής, της Ρωσικής και του τέννις, κομπάρσος σε κινηματογραφικές ταινίες) τα διοχέτευσε στην χρηματοδότηση εντομολογικών αποστολών. Καρπός των αποστολών αυτών ήταν 18 επιστημονικά άρθρα επί των λεπιδοπτέρων. Κάποτε είχε γράψει: 
"Ειλικρινά, ποτέ δεν σκέφτηκα τα γράμματα ως μια καριέρα. Το γράψιμο ήταν πάντα για μένα ένα μείγμα κατάθλιψης και υψηλού πνεύματος, ένα βασανιστήριο και ένα χόμπυ, ποτέ όμως δεν περίμενα ότι θα αποτελούσε μια πηγή εισοδήματος. Αφ' ετέρου συχνά ονειρευόμουν μια μακροχρόνια και συναρπαστική καριέρα, ως ένας σκοτεινός έφορος λεπιδοπτέρων σε ένα μεγάλο μουσείο". 
Η έκρηξη του πολέμου τον ανάγκασε να εγκαταλείψει την Ευρώπη και να εγκατασταθεί το 1940 στις ΗΠΑ. Παρά το ότι η οικογενειακή κληρονομιά τού απέφερε τα προς το ζην, επέλεξε να εργαστεί αποδεχόμενος τη θέση του εφόρου λεπιδοπτέρων, στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Νέας Υόρκης. Η επιστημονική εργασία που ανέπτυξε στο διάστημα της εργασίας του περιελάμβανε την ανακάλυψη μερικών νέων ειδών λεπιδοπτέρων. Το 1941 παρά το ότι αποδέχτηκε τη θέση του λέκτορα της συγκριτικής λογοτεχνίας στο κολλέγιο Wellesley, συνέχισε να ενδιαφέρεται για τη μελέτη των λεπιδοπτέρων και να συγγράφει.
Λίγο αργότερα αποδέχτηκε τη θέση του εφόρου λεπιδοπτέρων στο Μουσείο Συγκριτικής Βιολογίας του Χάρβαρντ. 

Στη διάρκεια μιας από τις εντομολογικές αποστολές του στα Βραχώδη όρη, στις αρχές της δεκαετίας του 50, συνέλαβε και συνέγραψε τη Λολίτα, το μυθιστόρημα που τον κατέστησε γνωστό στο ευρύτερο αναγνωστικό κοινό. Στο διάστημα της παραμονής του στο Χάρβαρντ έγινε ειδικός σε μια ομάδα πεταλούδων των οποίων το κοινό όνομα είναι "Μπλε". Ο Ναμπόκοφ ταυτοποίησε ένα είδος από αυτές και ανέπτυξε μια ενδιαφέρουσα, αλλά και αιρετική άποψη για την εξελικτική ερμηνεία της μιμικρίας στα έντομα. Προς τιμήν της εργασίας του σημαντικού λεπιδοπτερολόγου, που όμως επισκιάστηκε από τη φήμη του ως λογοτέχνη, ένα είδος λεπιδοπτέρου του Περού, η Mandeleina lolita, έχει ονομαστεί με το όνομα της πασίγνωστης ηρωίδας του.

H Madeleina lolita