Θ α μπορούσατε να φανταστείτε τον Mendel να διασταυρώνει... πλατάνια προκειμένου να εξαγάγει τους νόμους της κληρονομικότητας ή τον Morgan να διασταυρώνει... ελέφαντες για να διερευνήσει τη φυλοσύνδετη κληρονομικότητα;
Φυσικά όχι. Αν μη τι άλλο, ο χρόνος και ο χώρος που χρειάζεται για να αναπαραχθούν οι οργανισμοί αυτοί, τους κάνουν παντελώς ακατάλληλους ως υποψήφια πειραματικά υλικά. 
Αντί λοιπόν για ελέφαντες και πλατάνια στη βιολογία χρησιμοποιούνται οργανισμοί, που αν και στην καθημερινή ζωή μπορεί να περνούν απαρατήρητοι, να μας ενοχλούν ή και να μας αηδιάζουν, τα εργαστηριακά τους προσόντα, ενέπνευσαν το πάθος και πυροδότησαν τον ενθουσιασμό σημαντικών ερευνητών.
Ποια λοιπόν είναι τα προσόντα που έχουν καταστήσει τη Drosophila, το βακτήριο E. coli, τον ποντικό, τον σακχαρομύκητα ή τον νηματώδη Caenorhabditis elegans δημοφιλή πειραματικά υλικά; 
Γενικά θα λέγαμε ότι σε αυτά περιλαμβάνεται η ικανότητά τους να αναπαράγονται γρήγορα και σε μεγάλους αριθμούς, το ότι καταλαμβάνουν στο εξελικτικό δέντρο μια ενδιαφέρουσα θέση - ώστε να μπορούν να αξιοποιηθούν ως οργανισμοί - μοντέλα, επειδή μοιράζονται παρόμοια (ή και τα ίδια) γονίδια με τον άνθρωπο,  που αποκαλύπτουν τον τρόπο με τον οποίο εκδηλώνεται, ή αντιμετωπίζεται - αν πρόκειται για νόσημα- ένα χαρακτηριστικό, ότι παρέχουν τη δυνατότητα να μελετηθεί, περισσότερο εύκολα στην  απλούστερη οργάνωσή τους, ένας διαδεδομένος στον έμβιο κόσμο, βιοχημικός, φυσιολογικός, γενετικός ή άλλος μηχανισμός, κ.ά.

Ξεκινούμε λοιπόν την παρουσίαση αυτών των αφανών πρωταγωνιστών της εργαστηριακής έρευνας, υπό τη μορφή υποθετικών συνεντεύξεων, με τη Drosophila. Διαβάζοντάς την συνέντευξη που μας έδωσε θα πληροφορηθείτε τα χαρακτηριστικά της, την ιστορία της εισαγωγής της στην έρευνα, και θα εντυπωσιαστείτε από τα σημαντικά επιτεύγματα που της οφείλουμε. 

♣

Στο χώρο της μόδας μπορείτε να διαφωνείτε όσο θέλετε, αν καλύτερο μοντέλο από την Claudia Schiffer είναι η Linda Evangelista ή Naomi Campbell. Στον χώρο όμως της γενετικής έρευνας, το τοπ μόντελ είναι ένα. Μια κομψή μυγούλα που την ανέσυρε από την αφάνεια ένας νεαρός φοιτητής, για να αποτελέσει στη συνέχεια το αντικείμενο του πάθους χιλιάδων επιστημόνων, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται και μερικοί νομπελίστες. Φυσικά αναφερόμαστε στη μύγα των φρούτων, την καταδεκτική και καθόλου πολυέξοδη στη συντήρησή της ηγερία της Γενετικής η οποία δέχτηκε με προθυμία να απαντήσει στις ερωτήσεις μας.
Διαβάστε λοιπόν την αποκαλυπτική συνέντευξη που μας έδωσε, την οποία πιστεύουμε πως θα απολαύσετε.

- Ποιο είναι το πραγματικό σας όνομα;

Είμαι ευρύτερα γνωστή ως μύγα των φρούτων, αλλά και ως μύγα του ξυδιού. Το πραγματικό μου όνομα είναι Drosophila melanogaster, όνομα που μου έδωσε ο Γερμανός εντομολόγος Johann Wilhelm Meigen, στα μέσα περίπου του 19ου αιώνα. Να προσθέσω, ωστόσο ότι το όνομα αυτό επικράτησε μεταξύ άλλων, όπως π.χ. το Drosophila ampelofila, που χρησιμοποιούσε ο Thomas Hunt Morgan - θα σας μιλήσω γι' αυτόν στη συνέχεια - ως και την πρώτη δεκαετία του 20ου αιώνα. 

- Πού κατοικείτε;

Είμαι κοσμοπολίτισσα. Αν εξαιρέσετε μερικές περιοχές του πλανήτη, που έχουν πολύ ακραίες συνθήκες για τις προτιμήσεις μου, κατοικώ σε όλον τον υπόλοιπο. Φυσικά από τις αρχές του 20ου αιώνα, παρεπιδημώ στα εργαστήρια γενετικής, όπου προσφέρω τις υπηρεσίες μου, απαιτώντας ένα ελάχιστο τίμημα, αλλά έναν μεγάλο σεβασμό, που θα ήμουν αγνώμων, αν δεν αναγνώριζα ότι μου προσφέρουν.

- Πώς βρεθήκατε εκεί;

A είναι μια μεγάλη ιστορία, που όπως πολλές από τις ιστορίες της βιολογίας, της επιστήμης την οποία υπηρετώ, έχει την απαρχή της σε νεαρούς, και πολλές φορές άσημους επιστήμονες. Στην περίπτωσή μου λοιπόν ένας φοιτητής του Πανεπιστημίου του Harvard, o C. M. Wordworth, εκτίμησε τα προτερήματά μου (μικρός χρόνος γενιάς, πολυάριθμοι απόγονοι) ώστε να με χρησιμοποιήσει ως πειραματόζωο. Στη συνέχεια γνωρίστηκα με έναν από τους πρώτους Αμερικανούς γενετιστές τον William Castle που με γνώρισε σε έναν άλλον συνάδελφό του, τον Frank E. Lutz ο οποίος με τη σειρά του με σύστησε στον επιστήμονα στον οποίο οφείλω την εκτόξευση της καριέρας μου. Αναφέρομαι φυσικά στον Τ.Η. Morgan, τον καθηγητή Ζωολογίας του Πανεπιστημίου Columbia, ο οποίος συνεργαζόμενος μαζί μου, εκτόξευσε και αυτός την επιστημονική φήμη του, ώστε να θεωρείται από πολλούς ως ο Mendel του 20ου αιώνα.

- Τι θυμάστε από την συνεργασία σας με τον Τ.Η. Μοrgan;

Η συνεργασία μου ξεκίνησε λίγο πριν το 1910 σε ένα μικρό δωμάτιο (μόλις 35 τετραγωνικών) που του είχε παραχωρηθεί από το Πανεπιστήμιο Columbia, προκειμένου να εγκαταστήσει το εργαστήριό του. Στο δωμάτιο λοιπόν αυτό, που προς τιμήν μου ονομάστηκε το “δωμάτιο με τις μύγες” κάτω από τον συνεχή βόμβο μου και την αφόρητη οσμή από τις σαπισμένες μπανάνες με τις οποίες με έτρεφε, ο Morgan και η ομάδα του, μια παρέα εικοσάχρονων φοιτητών, εργαζόμενοι μαζί μου, έθεσαν τις βάσεις της σύγχρονης Γενετικής, ώστε να την καταστήσουν μια πλήρως πειραματική επιστήμη.
Πρέπει να ομολογήσω ότι ήταν μια εξαιρετικά πετυχημένη συνεργασία. Χάρη σε αυτήν επιβεβαιώθηκε και επεκτάθηκε η χρωμοσωμική θεωρία και ο Μενδελισμός, αποσαφηνίστηκε ο διασκελισμός και ο φυλοκαθορισμός, και συντάχθηκαν οι πρώτοι γενετικοί χάρτες.


- Τα επιτεύγματα που αναφέρετε, είναι η μισή, αν όχι περισσότερη, απ’ όλη την κλασική γενετική. Προσφέρατε τις υπηρεσίες σας και σε άλλους τομείς της βιολογίας;

Ξέρετε, στο διάστημα των 30 περίπου ετών που συνεργάστηκα με τον Morgan, δεν είχα απλώς την ευκαιρία να συνεισφέρω στα επιτεύγματά του. 
Είχα επίσης την ευκαιρία να ζήσω από κοντά την ιστορία της δημιουργίας μιας σχολής της οποίας η βασική γραμμή, που ήταν ο εξαντλητικός πειραματικός έλεγχος των υποθέσεων, επεκτάθηκε και σε άλλους τομείς της Βιολογίας, όπως η Αναπτυξιακή Βιολογία, η Μοριακή Γενετική και η εξελικτική Βιολογία.
Ο Theodosius Dobzhansky, ο σημαντικός εξελικτικός βιολόγος, ο H.J. Muller, ο νομπελίστας “κυνηγός” μεταλλάξεων, ο νομπελίστας και εκ των ιδρυτών της μοριακής γενετικής G. S. Beadle, o αναπτυξιακός βιολόγος Ε.Β. Lewis, υπήρξαν μαθητές του Morgan ή μαθητές μαθητών του (ο Lewis) και όλοι τους εργάστηκαν χρησιμοποιώντας αποκλειστικά, ή για ένα μεγάλο διάστημα της καριέρας τους, εμένα ως πειραματικό υλικό.

- Σήμερα με τι ασχολείστε;

Είμαι στην ευτυχή θέση να σας δηλώσω πως σήμερα, περισσότεροι από 7.500 ερευνητές παγκοσμίως, μελετούν θεμελιώδη προβλήματα της βιολογίας με τη βοήθειά μου.
Μετά μάλιστα το 2000, -οπότε αλληλουχοποιήθηκε πλήρως το γονιδίωμά μου και αποκαλύφθηκαν οι ομοιότητες και οι αναλογίες με το δικό σας γονιδίωμα -, δόθηκε μια νέα ώθηση στην καριέρα μου. Στη σύγχρονη βιολογική έρευνα και στις ιατρικές εφαρμογές της, εξακολουθώ να πρωταγωνιστώ και να σας βοηθώ να κατανοήσετε τη δική σας βιολογία ανάπτυξης και επίσης τους μηχανισμούς με τους οποίους πυροδοτούνται σοβαρά νοσήματα που σας ταλανίζουν, από τον καρκίνο, ως τις διάφορες εγγενείς δυσπλασίες και τα νευροεκφυλιστικά νοσήματα.

- Θα επιθυμούσατε να δηλώσετε κάτι, πριν κλείσουμε την συνέντευξή μας;

Εσείς και εγώ φαινόμαστε πολύ διαφορετικοί. Μην αυταπατάστε όμως: Η "γενετική παρτιτούρα" που εκτελεί ο καθένας μας, είναι κατά 60% και περισσότερο η ίδια. Δεν φτάνει να επωφελείστε από το γεγονός αυτό, για να κατανοείτε νοσήματα και να σχεδιάζετε θεραπείες. Πρέπει να αντλήσετε και το ηθικό δίδαγμα που απορρέει: Η ζωή είναι ενιαία, έχει κοινή βάση και οφείλετε να την σέβεστε, σε όποια μορφή και να εκδηλώνεται.