Τ ην 11η Μαρτίου του 1818 δημοσιεύθηκε, το κατά πολλούς πρώτο μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας που γράφτηκε ποτέ. Συγγραφέας του ήταν η 21ετής Mary Shelley*, η οποία ξεκίνησε να το γράφει ένα βροχερό απόγευμα, που ο Λόρδος Βύρωνας, φίλος του συζύγου της, ποιητή Percy Shelley και της ίδιας, έριξε την ιδέα να γράψει καθένας τους μια γοτθική ιστορία τρόμου.
Κανείς από τους δύο άνδρες δεν ολοκλήρωσε την προσπάθειά του, εν αντιθέσει με την νεαρή συγγραφέα που ολοκλήρωσε μια ιστορία, η οποία έφερε τον τίτλο: “Φρανκενστάιν ή ο Σύγχρονος Προμηθέας”.
Στην ιστορία ο Βίκτωρ Φρανκενστάιν, ένας νεαρός επιστήμονας κατορθώνει να συναρμολογήσει -χρησιμοποιώντας ανθρώπινα μέλη που είχε κλέψει από νεκροταφεία- ένα ον, και να του εμφυσήσει ζωή. Η φρικαλεότητα του πλάσματος, τρομοκρατεί τον ίδιο τον δημιουργό του ώστε να το εγκαταλείψει. Η απόρριψη από τον δημιουργό του και η απομόνωσή του, δεν αργούν να μετατρέψουν το άκακο αρχικά ον, σε μια δύναμη του κακού που στρέφει την εκδικητικότητά της κατά του ίδιου του δημιουργού του.
Η ιστορία - που απετέλεσε πρότυπο για τις ιστορίες τρόμου που επακολούθησαν και ενέπνευσε πληστάκις το Χόλλυγουντ - αν και απλή είναι έμφορτη από ιδέες που αφορούν στον τρόπο με τον οποίο το κοινό της εποχής του, προσλάμβανε τον ρόλο του επιστήμονα, τα όρια της επιστήμης και την ίδια τη φύση της ζωής, οι οποίες-με τον έναν ή τον άλλο τρόπο-εξακολουθούν να επιβιώνουν και σήμερα.
Η ιδέα του επιστήμονα, ο οποίος απομονωμένος από τον κόσμο, κυοφορεί δαιμονικά επιτεύγματα, η ιδέα της επιστημονικής έρευνας, που αν μείνει ανεξέλεγκτη, μπορεί να γεννήσει δημιουργήματα τα οποία μπορούν να βλάψουν τον δημιουργό τους, η επιφυλακτικότητα απέναντι στις απόπειρες αναδιαμόρφωσης της ζωής, υπάρχουν στην λαϊκή φαντασία και συνείδηση και την ευθύνη της δημιουργίας τους, δεν έχει τόσο το ίδιο το μυθιστόρημα, όσο οι διάφορες μεταφορές του στον κινηματογράφο.
Στις περισσότερες άλλωστε από τις μεταφορές αυτές, κινηματογραφική αδεία, έχουν συμπεριληφθεί σκηνές, όπως λ.χ. η εμφύσηση ζωής με ηλεκτρισμό στο πλάσμα του Φρανκενστάιν, δεν υπάρχουν στο ίδιο το μυθιστόρημα. Ωστόσο το επιστημονικό περιβάλλον της εποχής της Shelley - στο οποίο τα πειράματα βιοηλεκτρισμού του Galvani, και η αξιοποίηση των γνώσεων της Χημείας για την παράταση της ζωής, ήταν στο προσκήνιο- θα μπορούσαν να την έχουν επηρεάσει, ώστε να τις προσθέσει η ίδια.
Όμως η πρόσληψη της ζωής και των βιολογικών διεργασιών, κατά την εξέλιξη της επιστήμης, ως μηχανικά, στη συνέχεια χημικά, ύστερα ως ηλεκτρονιακά και στις μέρες μας ως πληροφοριακά φαινόμενα, είναι ένα αντικείμενο μελλοντικού σημειώματος, για το οποίο ίσως αξιωθούμε…
* H Shelley, όπως και ο σύζυγός της Percy υποστήριξαν με πάθος τον αγώνα των Ελλήνων για εθνική ανεξαρτησία και κατήγγειλαν τις σφαγές των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης από το οθωμανικό καθεστώς το 1821. Η φιλελληνική στάση της - που επηρέασε και τον Λόρδο Βύρωνα - ήταν αποτέλεσμα της επίδρασης που της άσκησε ο "τουρμπανοφόρος", όπως αποκαλούσαν τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο - ο οποίος στο διάστημα που ζούσαν και οι δυο τους στην Πίζα, της δίδαξε Ελληνικά. Εικάζεται - με βάση το περιεχόμενο των επιστολών που αντάλλαξαν μεταξύ τους - ότι τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο και τη Shelley τους συνέδεσε, κάτι περισσότερο, από μια θερμή φιλία.