Η ζωή μπορεί να εντυπωσιάζει με την ποικιλομορφία της, και την αστείρευτη ικανότητά της να πειραματίζεται, και να δημιουργεί, από την πρώτη στιγμή της εμφάνισής της, νέες μορφές και λειτουργίες.
Όμως πίσω, από την πολυπλοκότητα και την ποικιλομορφία των εμβίων όντων, κρύβεται ένας μικρός αριθμός βασικών προτύπων με τα οποία η ζωή οργανώνει τις δομές της. 
Όλα τα ψάρια έχουν υδροδυναμικό σχήμα, όλα τα πουλιά αεροδυναμικό και όλα τα κελύφη οργανώνουν τις σπείρες τους, σύμφωνα με την ακολουθία Fibonacci.

Aυτό το κοινό χαρακτηριστικό της μορφής των οργανισμών, να αποτελούν δηλαδή παραλλαγές ενός μικρού αριθμού θεμάτων, τράβηξε την προσοχή του Σκώττου ζωολόγου D'Arcy Wentworth Thompson.   Ο Thompson που πίστευε πως:

η μορφή ενός εμβίου όντος, στην πραγματικότητα είναι ένα διάγραμμα των δυνάμεων που ασκούνται πάνω του.

θεωρούσε πως δεν αρκεί να μελετά κανείς την επιφανειακή μορφή με την οποία γίνεται αντιληπτό ένα έμβιο όν, αλλά και τις δυνάμεις και τους μαθηματικούς κανόνες που την έχουν διαμορφώσει. Τις απόψεις του αυτές τις δημοσίευσε το 1917 στο κλασικό έργο του: “Επί της Ανάπτυξης και της Μορφής”, το οποίο επαναεκδόθηκε το 1942.

Στο βιβλίο αυτό εξέτασε ένα πλήθος θεμάτων, όπως τη σχέση της επιφάνειας προς τον όγκο των κυττάρων και των οργανισμών, τις γεωμετρικές αρχές και τους φυσικούς νόμους που διέπουν τον τρόπο με τον οποίο τα κύτταρα οργανώνονται σε ιστούς, το μαθηματικό πρότυπο με το οποίο τα φύλλα εκφύονται από τον βλαστό (φυλλοταξία), τα κέρατα συστρέφονται ώστε να σχηματίσουν έλικα και πολλά άλλα.

Το βιβλίο είναι γραμμένο στη μορφή ερωτήσεων, του τύπου: γιατί ένα συγκεκριμένο έμβιο ον, έχει το τάδε σχήμα ή τη δείνα μορφή, τις οποίες ο συγγραφέας απαντά, συχνά, με ένα ευφάνταστο τρόπο, ο οποίος αφίσταται από τη δαρβινική συλλογιστική για τη Φυσική Επιλογή - την οποία έβρισκε ανεπαίσθητη και αργή - καθώς σύμφωνα με τη θεωρία του για τους μετασχηματισμούς, η αιτιότητα που καθοδηγεί τις μεταβολές των μορφών στον έμβιο κόσμο, είναι το παιχνίδι των φυσικών δυνάμεων και των μαθηματικών σχέσεων που τις διέπουν.
Το πιο εμβληματικό προϊόν της θεωρίας αυτής είναι το πρότυπο της μορφής των ψαριών για το οποίο ισχυριζόταν, ότι αν συμπιεστεί ή εκταθεί μπορεί να παραγάγει όλη την ποικιλία των μορφών των ιχθύων. 


Ωστόσο, από τη μελέτη του Τhompson, στην οποία δέσποζαν η Στατική και η Γεωμετρία, απουσίαζε η Θερμοδυναμική και το ερμηνευτικό πλαίσιο που παρέχει η γνώση των βιολογικών φαινομένων και διαδικασιών για την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο δημιουργούνται οι δομές. 
Η μεγαλύτερη όμως απούσα - που όπως είπαμε όχι μόνο διέφυγε της προσοχής του Thompson, αλλά είχε εκφράσει και τη δυσπιστία του για τη δυνατότητά της να εξηγήσει τη μορφολογία των οργανισμών - ήταν η Εξέλιξη και φυσικά η Βιολογία Ανάπτυξης, η Γενετική κ.ά. κλάδοι της Βιολογίας.

Ότι ο Thompson υιοθέτησε τη φυσικαλιστική προσέγγιση στη μελέτη των εμβίων όντων, δεν είναι και προς θάνατον. Προτείνοντας - τεντωμένη ως τα άκρα της - την επεξηγητική δυνατότητα του Μαθηματικού φορμαλισμού και των νόμων της Φυσικής, παρείχε νέα εργαλεία για την κατανόηση της πολυπλοκότητας της ζωής και των μορφών της. 

Γιατί η αρμονία του κόσμου εκδηλώνεται με τη Μορφή και τον Αριθμό, και η καρδιά και η ψυχή και όλη η ποίηση της Φυσικής Φιλοσοφίας ενσωματώνονται στην έννοια της μαθηματικής ομορφιάς.

D’Arcy Thompson