Ήταν τέλη Μαΐου ή αρχές Ιουνίου των πρώτων χρόνων της δεκαετίας του 2000, όταν ακόμη κυκλοφορούσε η εξελληνισμένη έκδοση του Scientific American. Στο τελευταίο τεύχος του περιλαμβανόταν ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο για την αχρωματοψία, αντικείμενο που συμπτωματικά, μερικές μέρες μετά τη δημοσίευση του περιοδικού, είχε "πέσει"στις πανελλαδικές εξετάσεις στο μάθημα της βιολογίας κατεύθυνσης. 

Στο άρθρο ανασκευαζόταν η παλαιά άποψη ότι ένα και μόνο γονίδιο ευθύνεται για το νόσημα - άποψη που αναφέρουν τα σχολικά εγχειρίδια - και παρουσιαζόταν η σύγχρονη άποψη που εμπλέκει μεταλλάξεις περισσότερων του ενός γονιδίων, ακόμη και αυτοσωμικών.

Την επόμενη ημέρα το πρωί, είχα κληθεί να παραστώ στην ενημέρωση των συναδέλφων διορθωτών, στην οποία θα συζητούσαμε, πώς θα "μοριοδοτήσουμε" τα γραπτά στο βαθμολογικό κέντρο μας. Το ίδιο απόγευμα οι διορθωτές εφοδιασμένοι με τον πίνακα, που προσδιορίζει πόσα μόρια θα δώσουν στο τάδε ή στο δείνα υποερώτημα, θα μπορούσαν να αρχίσουν τη διόρθωση.

Κι έτσι πράγματι έγινε. Η διόρθωση άρχισε και συνεχιζόταν με ικανοποιητικό ρυθμό, καθώς η σαφήνεια των θεμάτων το επέτρεπε.

Ξαφνικά ένας συνάδελφος, σηκώνεται από το θρανίο στο οποίο καθόταν και κατευθύνεται προς το μέρος μου, κρατώντας στο χέρι του, το τετράδιο ενός υποψηφίου. Ανοίγει λοιπόν το τετράδιο στη σελίδα στην οποία ο μαθητής είχε απαντήσει στο θέμα της αχρωματοψίας και μου λέει: Τι βαθμό θα τού έβαζες;

Κοιτάζω και τι να δω; Ένα χαρισματικό παιδί, ένα παιδί με γνήσια αγάπη για τη βιολογία, στην απάντησή του είχε γράψει με "δικά του" αλλά καλοσυνταγμένα λόγια, ό,τι ανέφερε το Scientific American, μια-δύο βδομάδες πριν...

Απαντώ λοιπόν στον συνάδελφο: Θα του έβαζα άριστα και θα του έδινα, και άλλα 10 μόρια, αν σε κάποιο θέμα είχε λάθος ή παράλειψη, προκειμένου να επιβραβεύσω τη φιλομάθειά του, το μεράκι του για την επιστήμη και το κριτικό πνεύμα του.

Η απάντησή του συναδέλφου με εξέπληξε πολύ περισσότερο από το έκτακτο όντως γραπτό του μαθητή· εν συντομία ήταν: "Τι θέλει, δηλαδή, να μας το παίξει ειδικός; γιατί δεν περιορίζεται μόνο σε όσα γράφει το σχολικό βιβλίο";

Μου ήρθε το αίμα στο κεφάλι, σκεφτόμενος το ενδεχόμενο ότι ένας στενοκέφαλος συμπλεγματικός, θα μπορούσε να αποκλείσει ένα πραγματικό άνθος, από τα σπάνια που φυτρώνουν στο ομοιόμορφο λιβάδι της μετριότητας, από την σχολή της πρώτης επιλογής του.

Θέλετε να μάθετε την κατάληξη; Όπως, συνήθως συμβαίνει με τους στενοκέφαλους, είναι και επίμονοι. Το παιδί στερήθηκε μόρια από τη βαθμολόγηση του συναδέλφου, που σε κάποιο βαθμό, αναπληρώθηκαν από τη βαθμολογία του άλλου διορθωτή, μετά από σιωπηρή διευθέτηση του θέματος, με τον υπεύθυνο βαθμολόγησης. Ποιος μπορεί να γνωρίζει αν και πόσο τού στοίχισε η απώλεια αυτή, ποια ήταν η τιμωρία του για το κριτικό πνεύμα που επέδειξε; Άλλη σχολή πέραν αυτής της πρώτης προτίμησής του; Άλλη πόλη, ίσως, που θα επιβάρυνε οικονομικά τους γονείς του; 

Αυτά, διότι ένας αγαπητός φίλος, εμμέσως αμφισβήτησε τις ευθύνες των εκπαιδευτικών, για την κακοφορμισμένη πληγή των πανελλαδικών διαγωνισμών.

Αυτά επίσης, για τις ολέθριες συνέπειες του μοναδικού σχολικού βιβλίου-Κορανίου στην εκπαίδευσή μας.