Έχετε ποτέ αναρωτηθεί, πόσοι από τους όρους που χρησιμοποιούμε στη Βιολογία και ειδικά στη Συστηματική, προέρχονται από την Ελληνική Μυθολογία; Είναι λοιπόν πάρα πολλοί και αν εξαιρέσουμε τη γνωστή Χίμαιρα (τόσο ως οργανισμό, όσο και ως φαινόμενο), την Ύδρα ή τη Μέδουσα, υπάρχουν εκατοντάδες συστηματικές ονομασίες φυτών, βακτηρίων, και ζώων που οι ονοματοθέτες τους, τις εμπνεύστηκαν από τη μυθολογία μας. 

Χωρίς τη μυθολογία πώς άραγε θα ονομάζαμε την Ίριδα την αττική, το μικρό κρινάκι που προαναγγέλει την άνοιξη στους λόφους της Αττικής, όπως η δευτερεύουσα θεότητα Ίριδα, προανήγγειλε τα νέα στους θεούς μαζί με τον Ερμή; Ποιο όνομα θα δίναμε στον Polyomatus icarus, την κοινή μπλε πεταλουδίτσα με τα λεπτεπίλεπτα φτερά που αψηφούν τον άνεμο, χωρίς τη συνδρομή του ονόματος του θρυλικού Ίκαρου; Και φυσικά, ποια προσφυέστερη ονομασία, θα έβρισκε ο αθυρόστομος ονοματοδότης των Priapulida, των θαλάσσιων σκωλήκων, για να αποδώσει το επίμηκες σώμα τους, που του θύμισε τον Πρίαπο, την εν διαρκεί στύσει, ευρισκόμενη θεότητα;


Με το σημερινό λοιπόν σημείωμά μας θα επιχειρήσουμε να αντιγυρίσουμε την οφειλή μας, παρουσιάζοντας μερικά από τα θαυμαστά πλάσματα της Ελληνικής Μυθολογίας, (ιδιαίτερα μάλιστα όσα αποτελούν υβρίδιο περισσοτέρων του ενός ζώων), αλλά και προσπαθώντας να τα κατατάξουμε, ως βιολόγοι. 
Ανατρέχοντας λοιπόν στις πηγές μας, καταλήξαμε ότι καταλληλότερος τρόπος για να ταξινομηθεί η εκπληκτική ποικιλία των δαιμόνων, των δρακόντων και των τεράτων της Ελληνικής Μυθολογίας, είναι να διακριθούν, κατ΄αρχήν, με κριτήριο τον αριθμό των διαφορετικών ζώων που συνιστούν καθένα από τα πλάσματα αυτά και στη συνέχεια με κριτήριο του αν είναι ανθρωπόμορφα ή όχι.

Έτσι σε αυτήν τη φανταστική Συστηματική που συντάξαμε οι ευρύτερες ταξινομικές μονάδες πρέπει να είναι 3 (μοναδιαία πλάσματα, πλάσματα που αποτελούν υβρίδιο 2 ζώων, πλάσματα που αποτελούν υβρίδιο 3 ζώων) και κάθε μια από αυτές να υποδιαιρείται σε δύο επιμέρους, ανάλογα με το αν περιλαμβάνει ανθρωπόμορφες ή όχι όντα.

ΠΛΑΣΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΥΒΡΙΔΙΟ 3 ΖΩΩΝ

  • Χίμαιρα (Μη ανθρωπόμορφο τέρας)
Ήταν κόρη του Τυφώνα και της Έχιδνας και αδελφή του Κέρβερου και της Λερναίας Ύδρας. Ζούσε στη Λυκία, στην οποία επέδραμε προκαλώντας καταστροφές μέχρι να θανατωθεί από τον έφιππο στον Πήγασο, Βελερεφόντη. Από το στόμα της απέπνεαν φωτιές. Στο μπροστινό τμήμα του σώματός της ήταν λιοντάρι, στο μεσαίο κατσίκα και στην ουρά, φίδι. 
Με τον όρο χίμαιρα χαρακτηρίζεται στη Βιολογία οποιοσδήποτε οργανισμός ή δομή είναι μείγμα διαφορετικών ιστών, αλλά και οι χονδριχθύες που ανήκουν στο γένος των Chimaeriformes. Στην καθημερινή κουβέντα χαρακτηρίζει οποιαδήποτε ιδέα, προσδοκία κ.τ.λ. είναι ουτοπική ή αποτελεί αυταπάτη.

  • Ιχθυοκένταυροι (Ανθρωπόμορφα πλάσματα)
O Αφρός και ο Βυθός. Ένα ζευγάρι θαλάσσιων κενταύρων που ήταν ετεροθαλείς αδελφοί του Χείρωνα. Αποτελούσαν ειρηνικές υπάρξεις, και όπως ο αδελφός τους, θεωρούνταν σοφοί δάσκαλοι.Το μπροστινό τμήμα του σώματός τους ήταν ανθρώπινο, το μεσαίο αλόγου, ενώ είχαν ουρά ψαριού.






  • Γοργόνες (Ανθρωπόμορφα τέρατα)
Η ονομασία αναφέρεται κυρίως στη Μέδουσα, αλλά και στις αδελφές της, Ευρυάλη και Σθενώ. Ήταν κόρες του Φόρκυ και της Κητούς. Η όψη τους ήταν φοβερή καθώς από το κεφάλι τους φύονταν φίδια, ενώ είχαν δόντια κάπρου. Στο σώμα τους είχαν χρυσές πτέρυγες και χάλκινα χέρια. Όποιος τολμούσε να τις αντικρύσει κατά πρόσωπο απολιθωνόταν. Από τις τρεις θνητή ήταν μόνο η Μέδουσα, την οποία άλλωστε αποκεφάλισε ο Περσέας, κοιτάζοντάς την, μέσα από τη στιλβωμένη ασπίδα του. Τότε από το λαιμό της ξεπήδησε ο Πήγασος και ο Χρυσάορας, τα δύο μυθικά άλογα.



  • Παν (Aνθρωπόμορφη θεότητα)
Ο γιός που απέκτησε ο Ερμής με μια νύμφη (ή με την Πηνελόπη) ή γιός του Δία και της Θύμβρης, θεός των αγρών, της γονιμότητας και των κοπαδιών. Ζούσε στα δάση όπου κυνηγούσε τις νύμφες και αρεσκόταν να τρομάζει τους ταξιδιώτες και να προκαλεί πανικό, όπως άλλωστε έκανε εναντίον των Περσών στη μάχη του Μαραθώνα. Για την συνεισφορά του αυτή στην πόλη των Αθηνών, οι Αθηναίοι του αφιέρωσαν ένα ιερό σε σπήλαιο κάτω από την Ακρόπολη (Σπήλαιο του Πανός). Είχε δασύτριχο ανθρώπινο σώμα, πόδια τράγου και αυτιά και κέρατα κατσίκας.





  • Σφιγξ (Ανθρωπόμορφο τέρας)
Κόρη του Όρθρου ή του Τυφώνα και της Έχιδνας. Ζούσε στο όρος Φίκιο της Βοιωτίας, όπου καθισμένη σε έναν βράχο, έθετε στους άτυχους οδοιπόρους το ερώτημα: "Ποιο είναι εκείνο το ζώο που ενώ έχει την ίδια μορφή, γίνεται τετράποδο, δίποδο και τρίποδο;" Ο μόνος που κατάφερε να λύσει το αίνιγμα, και έτσι να διασωθεί ήταν ο Οιδίποδας, απαντώντας ότι το ζώο αυτό είναι ο άνθρωπος στα 3 στάδια της ζωής του. Η Σφίγγα μετά τη λύση του αινίγματος γκρεμίστηκε από το βράχο που καθόταν και σκοτώθηκε. Το πρόσωπο της Σφίγγας ήταν ανθρώπινο, το σώμα της ήταν σώμα λιονταριού και έφερε φτερά πουλιού.

  • Κέρβερος (Μη ανθρωπόμορφο τέρας)
Απόγονος της Έχιδνας και του Τυφώνα και αδελφός της Λερναίας Ύδρας, του Όρθρου και της Χίμαιρας, ήταν ο τερατόμορφος σκύλος που φρουρούσε την είσοδο του Άδη, ώστε να αποκλείει την απόδραση από αυτόν. Τον Κέρβερο κατόρθωσε να συλλάβει ο Ηρακλής και να τον δώσει στο βασιλέα της Τίρυνθας Ευρυσθέα, κατά διαταγή του οποίου πραγματοποίησε τους 12 άθλους του. O Ευρυσθέας όμως τρομάζοντας από τη θέα του Κέρβερου, μπήκε σε ένα πιθάρι και διέταξε τον Ηρακλή να το επιστρέψει στον Άδη. Η σύλληψη του Κέρβερου, χωρίς όμως τη χρήση όπλων ήταν ο τελευταίος άθλος του Ηρακλή. Από μόνη της η θέα του Κέρβερου προκαλούσε τρόμο, καθώς είχε 3 κεφάλια σκύλου, ράχη που καλυπτόταν από φίδια και ουρά λιονταριού που κατέληγε σε φίδι.


ΠΛΑΣΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΥΒΡΙΔΙΟ 2 ΖΩΩΝ

  • Κένταυροι (Ανθρωπόμορφα πλάσματα)
Μυθολογικός λαός που ζούσε στη Μαγνησία, στην Ηλεία και τη Λακωνία για τον οποίο εικάζετο ότι είχε άγρια ένστικτα και διακρινόταν για την ερωτομανία και την ασέβειά του και τη ροπή του προς το μεθύσι. Οι γνωστότεροι από αυτούς ήταν ο Χείρων, ο Φόλος, ο Ευρυτίων, και ο Νέσσος. Οι δύο πρώτοι, αντίθετα με τους υπόλοιπους κενταύρους ήταν αγαθοί, φιλόξενοι και σοφοί. Ο κορμός τους, ήταν ο κορμός άνδρα, αλλά το κάτω μέρος του σώματος τους είχε τη μορφή αλόγου.

  • Μινώταυρος (Ανθρωπόμορφο τέρας)
Γιος της Πασιφάης και του ταύρου που είχε στείλει στο Μίνωα, ο Ποσειδώνας προκειμένου να τον θυσιάσει προς τιμή του. Λόγω των καταστροφών που προκαλούσε στην Κρήτη, ο Μίνωας αποφάσισε να φυλακίσει τον Μινώταυρο στον πολυδαίδαλο Λαβύρινθο που είχε σχεδιαστεί από τον Δαίδαλο. Τον Μινώταυρο θανάτωσε ο Θησέας, θέτοντας τέλος στην υποχρέωση των Αθηναίων να στέλνουν κάθε 9 χρόνια 14 νέους (7 αγόρια και 7 κορίτσια) ως τροφή για το τέρας. Ο Μινώταυρος είχε κεφάλι ταύρου και σώμα ανθρώπου.





  • Σάτυροι (Ανθρωπόμορφοι δαίμονες)
Οι σύντροφοι του Διονύσου και του Πανός που ζούσαν στα βουνά και τα δάση. Θρασείς, αεικίνητοι, όταν πρόκειτο για το χορό και την ικανοποίηση των σεξουαλικών ορμών τους, ήταν τεμπέληδες, αλλά καλοί οργανοπαίκτες του αυλού και της κιθάρας. Από τη μέση και πάνω είχαν ανθρώπινη μορφή, αλλά από τη μέση και κάτω, άλλοτε παρουσιάζονται με ανθρώπινα άκρα και άλλοτε με πόδια και ουρά αλόγου ή τράγου. Σε μερικές απεικονίσεις είναι φαλακροί με μυτερά αυτιά.







  • Σειρήνες (Ανθρωπόμορφοι δαίμονες)
Θανάσιμα γοητευτικές παρθένες που ζούσαν ανάμεσα στο νησί Αιαία και το βράχο της Σκύλλας. Με τη μουσική και το τραγούδι τους μάγευαν τους ναυτικούς και αφού τους προσείλκυαν στη συνέχεια τους φόνευαν. Από τη γοητεία τους κατάφερε να ξεφύγει ο Οδυσσέας και οι συντρόφοι του, καθώς ακολουθώντας τη συμβουλή της Κίρκης έφραξαν τα αυτιά τους με κερί από κυψέλες μελισσών και έδεσαν τον ίδιο, στο κατάρτι. Είχαν σώμα πουλιού και πρόσωπο γυναίκας.




  • Άρπυιες (Ανθρωπόμορφα τέρατα)

Οι Αελλώ, Ωκυπέτη, Αχολόη, Ποδάργη και Αελλόπους. Κόρες του Θαύμαντα ή του Τυφώνα ή του Ποσειδώνα και της νύμφης Ηλέκτρας και αδελφές της Ίριδας. Σε αντίθεση με την αδελφή τους Ίριδα με τον ευφρόσυνο χαρακτήρα (εμφανιζόταν όταν πια είχε περάσει η θύελλα) που ήταν η αγγελιαφόρος των θεών, οι Άρπυιες ήταν αγγελιαφόροι του θανάτου και καταστροφικά πλάσματα που άρπαζαν τις ψυχές των ανθρώπων. Κατοικούσαν στις Στροφάδες και είχαν πρόσωπο γυναίκας και σώμα αρπαχτικού πουλιού. 



  • 'Εχιδνα (Ανθρωπόμορφο τέρας)
Η τρομερή μητέρα πολλών αποτρόπαιων τεράτων όπως ο Κέρβερος, η Χίμαιρα, η Λερναία Ύδρα, o αετός που έτρωγε τα σπλάχνα του Προμηθέα, ο Όρθρος κ.α΄. Ήταν κόρη της Κητούς και του Φόρκυ και καταβρόχθιζε ό,τι έβρισκε μπροστά της. Από τη μέση και πάνω είχε τη μορφή όμορφης κοπέλας, από τη μέση όμως και κάτω είχε το σώμα τεράστιου φιδιού. 
Η Έχιδνα έχει δώσει το όνομά της στην γνωστή οικογένεια των Ταχυγλωσσιδών, των μονοτρημάτων της Αυστραλίας και Νέας Γουινέας.



  • Σειληνοί (Ανθρωπόμορφοι δαίμονες)
Δαίμονες που συχνά συγχέονται με τους Σάτυρους. Ακόλουθοι του Διονύσου είναι οι δαίμονες των πηγών και των ποταμιών. Κατάγονταν από τη Θράκη και τη Φρυγία. Τους αποδίδονταν μαντικές ιδιότητες και ο αρχηγός τους ο Σειληνός, που θεωρείτο ως ο δάσκαλος του Διονύσου. Λάτρες του κρασιού, είχαν ιππόμορφη εμφάνιση.




  • Πήγασος (Μη ανθρωπόμορφο πλάσμα)
Το μυθικό φτερωτό άλογο που ξεπήδησε από το λαιμό της Μέδουσας, μετά τον αποκεφαλισμό της από τον Περσέα. Σύμφωνα με τους μύθους, βοήθησε τον Βελερεφόντη στην εξόντωση της Χίμαιρας, ενώ από ένα μόνο κτύπημα της οπλής του ανάβλυσαν οι πηγές Ιπποκρήνη του Ελικώνα και Ιπποκρήνη της Τροιζήνας. Σε μεταγενέστερες παραδόσεις θεωρήθηκε το άλογο των Μουσών που ιππεύεται από τους ποιητές προκειμένου να πετάξουν στο πνευματικό στερέωμα.



ΜΟΝΑΔΙΑΙΑ ΠΛΑΣΜΑΤΑ

  • Όρθρος (Μη ανθρωπόμορφο πλάσμα)

Ο σκύλος του γίγαντα Γηρυόνη και άγρυπνος φύλακας των αγελάδων του. Ήταν γιος της Έχιδνας και του Τυφώνα και αδελφός του Κέρβερου. Σκοτώθηκε κατά τον 10ο άθλο του Ηρακλή, όταν ο ήρωας πήγε να κλέψει τις αγελάδες του Γηρυόνη. Είχε 2 κεφάλια. Έχει δώσει το όνομά του σε γένος αραχνών.




  • Στυμφαλίδες όρνιθες (Μη ανθρωπόμορφα πλάσματα)

Τεράστια αρπακτικά και ανθρωποφάγα πουλιά που ζούσαν στη λίμνη Στυμφαλία και κατέστρεφαν τις καλλιέργειες. Η εξόντωσή τους αποτελεί τον 6ο άθλο του Ηρακλή. Για να τα εξαναγκάσει ο ήρωας να βγουν από την πυκνή βλάστηση της λίμνης, στην οποία κρύβονταν, χρησιμοποίησε κρόταλα που του έδωσε η θεά Αθηνά και τα οποία είχε κατασκευάσει ο Ήφαιστος. Τα ράμφη τους, τα φτερά τους και τα νύχια τους ήταν χάλκινα.



  • Λέων της Νεμέας (Μη ανθρωπόμορφο πλάσμα)

Φοβερό λιοντάρι που ζούσε στη Νεμέα και ήταν απόγονος του Τυφώνα (ή του Όρθρου) και της Έχιδνας. Η χρυσή του γούνα, που ήταν αδιαπέραστη από τις αιχμές των βελών και τα κοφτερά του νύχια που μπορούσαν να διαπεράσουν το θώρακα ενός πολεμιστή, το είχαν καταστήσει ακαταμάχητο. Τελικώς εξοντώθηκε από τον Ηρακλή στον 1ο άθλο του.

  • Καλυδώνιος κάπρος (Μη ανθρωπόμορφο πλάσμα)

Ο φοβερός κάπρος (αγριόχοιρος) που έστειλε η θεά Άρτεμις εναντίον των Καλυδωνίων, προκειμένου να τους τιμωρήσει, διότι δεν προσέφεραν σε αυτήν καρπούς, όπως στους υπόλοιπους θεούς. Προκειμένου ο βασιλιάς της Καλυδώνας, Οινέας να απαλλάξει τους χωρικούς από τον κάπρο που κατέστρεφε τις καλλιέργειές τους και τους φόνευε, κάλεσε ήρωες από όλη την Ελλάδα να πάρουν μέρος στην εξόντωσή του με έπαθλο το δέρμα του. Τελικώς τον κάπρο σκότωσε ο Μελέαγρος.

  • Ερυμάνθιος κάπρος (Μη ανθρωπόμορφο πλάσμα)

Τεράστιος αγριόχοιρος που ζούσε στο βουνό της Αρκαδίας, Ερύμανθο και στις επιδρομές του προκαλούσε καταστροφές στις καλλιέργειες και ξέσκιζε με τους χαυλιόδοντές του τα ζώα των χωρικών. Ο Ευρυσθέας, βασιλιάς της Τίρηνθας, ανέθεσε στον Ηρακλή να τον πιάσει και να τον φέρει ζωντανό στο Άργος. Ο Ηρακλής, ακολουθώντας τη συμβουλή του φίλου του, αγαθού Κενταύρου, Φόλου πλησίασε το ζώο από τα πλάγια, ώστε να αποφύγει τους φοβερούς χαυλιόδοντές του και το έδεσε. Έτσι δεμένο στους ώμους του το πήγε στο Άργος, ολοκληρώνοντας τον 4ο άθλο του.

  • Άλογα του Διομήδη (Μη ανθρωπόμορφα πλάσματα)

Τα τέσσερα άλογα του Διομήδη, βασιλέα της Θράκης που ήταν γιος του Άρη. Ήταν ατίθασα, μεγαλοπρεπή και σαρκοβόρα, σύμφωνα δε με το μύθο σε αυτά έριχνε ο Διομήδης του ξένους του για να τους κατασπαράξουν. Ο Ηρακλής, κατά παραγγελία του Ευρυσθέα έπιασε τα άλογα και ανέθεσε στον Άβδηρο να τα φυλάει, προκειμένου ο ίδιος να αντιμετωπίσει το στρατό του Διομήδη. Στο διάστημα της απουσίας του, τα άλογα κατεσπάραξαν τον Άβδηρο, η ίδια όμως τύχη περίμενε και τον Διομήδη, που ο Ηρακλής τον έριξε σε αυτά. Τα άλογα παραδόθηκαν στον Ευρυσθέα που τα προσέφερε στην Ήρα. Τέλος κατά την ανάβασή τους στον Όλυμπο, κατασπαράχθηκαν και αυτά από άλλα άγρια θηρία. Έτσι ολοκληρώθηκε ο 8ος άθλος του Ηρακλή.

  • Λερναία Ύδρα (Μη ανθρωπόμορφο πλάσμα)

Μεγάλος δράκος με 9 κεφάλια που ζούσε στο έλος Λέρνη της Αργολίδας. Ήταν κόρη του Τυφώνα και της Έχιδνας και αδελφή του Κέρβερου και του Όρθρου.Τις νύχτες άφηνε την κρυψώνα της στο έλος και ξεχυνόταν στον κάμπο για να κατασπαράξει τα ζώα. Για το λόγο αυτό ο Ευρυσθέας ανέθεσε στον Ηρακλή να την σκοτώσει. Ο Ηρακλής αναλαμβάνοντας έτσι τον 2ο άθλο του, πήρε μαζί του τον αγαπημένο ανηψιό του Ιόλαο και κατευθύνθηκε στο έλος. Όταν κατάφεραν να ξετρυπώσουν το δαίμονα και ο Ηρακλής να κόψει το ένα κεφάλι του, διαπίστωσε με έκπληξη ότι στη θέση του κομμένου κεφαλιού, φύτρωναν δύο! Τότε διέταξε τον ανηψιό του να καίει την τομή σε κάθε κεφάλι που έκοβε, ώστε να σταματήσει τον πολλαπλασιασμό τους. Με τον τρόπο αυτό έκοψε και το τελευταίο κεφάλι, που το έθαψε ώστε να μη ξαναζωντανέψει ο δαίμονας. 
Η Λερναία Ύδρα έχει δώσει το όνομά της στο γνωστό ασπόνδυλο Ύδρα, της κλάσης των Υδροζώων.

  • Λάδων (Μη ανθρωπόμορφο πλάσμα)

Δράκοντας που φρουρούσε, μαζί με τις νύμφες Εσπερίδες, τα χρυσά μήλα που βρίσκονταν στον κήπο των Θεών, στη χώρα του Άτλαντα. Ἠταν γιος του Τυφώνα και της Έχιδνας (ή του Φόρκυ και της Κητούς) και είχε 100 κεφάλια. Σύμφωνα με ένα μύθο εξοντώθηκε από τον Ηρακλή προκειμένου ο τελευταίος να αρπάξει τα μήλα των Εσπερίδων, που ήταν και ο 11ος άθλος του.



  • Πύθων (Μη ανθρωπόμορφο πλάσμα)

Δράκοντας του Παρνασσού που στάλθηκε από την Ήρα για να σκοτώσει τη Λητώ, όταν ήταν έγκυος από τον Δια, στον Απόλλωνα και στην Άρτεμη. Για να εκδικηθεί ο Απόλλωνας τα δεινά της μητέρας του, εξόντωσε τον Πύθωνα και έκτοτε έλαβε το επίθετο Πύθιος. Ο Πύθωνας έχει δώσει το όνομά του στο γνωστό γένος μη ιοβόλων φιδιών.


  • Σκύλλα (Μη ανθρωπόμορφο πλάσμα)

Θαλάσσιο τέρας, που ζούσε στο στενό της Μεσσήνης, μεταξύ της χερσονήσου της Ιταλίας και της Σικελίας, απέναντι από το άλλο φοβερό τέρας τη Χάρυβδη. Θεωρείται κόρη του Φόρκυ και της Κητούς, αλλά και του Τρίτωνα και της Λάμιας. Είχε δώδεκα πόδια και έξι κεφάλια σκύλου που καθένα είχε μια τριπλή σειρά από δόντια. Ήταν ο φόβος και ο τρόμος των ναυτικών, διότι κατέστρεφε τα πλοία τους και τους κατασπάραζε. Ακόμη όμως και αν κατόρθωναν να την αποφύγουν, είχαν να αντιμετωπίσουν την άλλη επικίνδυνη γειτόνισσά της, τη Χάρυβδη. Ο Οδυσσέας κατάφερε να την αποφύγει, έχασε όμως έξι συντρόφους του που κατασπαράχθηκαν από το τέρας.

  • Χάρυβδις (Μη ανθρωπόμορφο πλάσμα)

Θαλάσσιο τέρας που ζούσε στη Μεσσήνη, απέναντι από τη Σκύλλα. Ήταν η προσωποποίηση της θαλάσσιας δίνης. Τρεις φορές την ημέρα έβγαινε από την κρυψώνα της και σχηματίζοντας μια τεράστια δίνη, κατάπινε τα καράβια με το πλήρωμά τους. Ο Οδυσσέας κατάφερε να την αποφύγει συγκρατούμενος από τα κλαδιά μιας αγριοσυκιάς.





Για τη σύνταξη του άρθρου αντλήθηκαν πληροφορίες από:
  • Μυθολογία της αρχαίας Ελλάδος/ P. Decharme
  • Λεξικό της Ελληνικής Μυθολογίας/Αικ. Τσοτάκου-Καρβέλη, Εκδόσεις Σοκόλη
  • Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Larousse- Britannica.