Τo 1790 ο εκδοτικός οίκος του Γιόχαν φον Τράτνερ που έδρευε στη Βιέννη, εξέδωσε το βιβλίο  “Φυσικής Απάνθισμα” που ο συγγραφέας του, ο Ρήγας Βελεστινλής το προόριζε  “διά τους αγχίνους και φιλομαθείς Έλληνας”.

Είναι δηλαδή 31 χρόνια πριν την έναρξη της εθνεγέρτιας Επανάστασης και το κοινό προς το οποίο απευθύνεται το βιβλίο:  Οι "φιλομαθείς Έλληνες", όπως και το έθνος τους φυσικά και υπήρχαν, αλλά έπρεπε να περιμένουν 40 περίπου χρόνια μέχρι η Ελλάδα να αποκτήσει κρατική υπόσταση.

Αυτό το λοιπόν το βιβλίο, που η εορταστική ημέρα επέβαλε να το θυμηθούμε, ο επηρεασμένος από το πνεύμα του Διαφωτισμού συγγραφέας του το συνέγραψε με σκοπό να καταπολεμήσει την άγνοια και τις προλήψεις, διότι όπως πίστευε: «όλα τα φαινόμενα έχουν την αρχή τους από φυσικάς αιτίας».

Και αυτό κάνει στα 24 κεφάλαιά του βιβλίου, αντλώντας πληροφορίες από τη Γαλλική Encyclopédie των  Diderot και D’ Alembert, τις οποίες όμως μεταπλάθει σε γλώσσα κατανοητή από τους ομογενείς του και επιστρατεύοντας βιώματα της καθημερινής ζωής τους και νοερές περιγραφές πειραμάτων με υλικά της καθημερινότητάς τους .

Σε αυτά λοιπόν τα 24 κεφάλαια -που ο τίτλος μπορεί να σας ξεγελάσει- δεν περιέχονται μόνο γνώσεις που αφορούν στη Φυσική, αλλά στα Φυσικά, τον ευρύτερο δηλαδή τομέα του επιστητού, που τότε ενοποιούσε τη Φυσική, τη Χημεία, την Αστρονομία, τη Μετεωρολογία, τη Γεωλογία και τη Φυσιογνωσία. 

Έτσι τα τέσσερα τελευταία κεφάλαια του Απανθίσματος είναι αμιγώς φυσιογνωστικά, όπως μαρτυρούν και οι τίτλοι τους:

Κεφάλαιον Κ: Περί Δένδρων και Φυτών

Κεφάλαιον ΚΑ΄: Περί Σκωλήκων και Φλέτρων 

Κεφάλαιον ΚΒ΄: Περί Ψαριών και Οστρακοδέρμων Κεφάλαιον Κεφάλαιον ΚΓ΄: Περί Πουλιών

Κεφάλαιον ΚΔ΄: Περί Ανθρώπου Ζώων και ετέρων τινών

Εκεί λοιπόν ο φιλομαθής αναγνώστης μάθαινε μεταξύ άλλων:

"Τά χόρτα καί τά φυτά διαιροῦνται εἰς εἰκοσι κλάσεις αἰ κλάσεις αὗται εἰς τμήματα, κ´ τά τμήματα εἰς 673 γένη".

Και επίσης: 

῾῾Ὁ ἄνθρωπος ἐπειδὴ εἶναι τό ἀξιολογώτερον ζῶον τοῦ παντός, πρέπει να ἐκτανθῶμεν ὁλίγον ὁμιλῶντες περί αὑτῶ. Ἡ ἀρχή του λοιπόν δέν διαφέρει κατ᾽ οὐσίαν ἀπό τήν ἀρχήν τῶν λοιπῶν ζώων᾽᾽.

Χρόνια πολλά, λοιπόν αγαπητοί φίλοι. Αν επιθυμείτε να ανατρέξετε στο ιστορικό αυτό έργο, ένας από τους παρεχόμενους συνδέσμους είναι ο ακόλουθος: Φυσικής Απάνθισμα.