Σ ήμερα θα σας αφηγηθούμε μια περίεργη και, εν πολλοίς, αμφιλεγόμενη ιστορία, ήρωας της οποίας είναι ένας σημαντικός φυσιολόγος που γεννήθηκε πριν ακριβώς 179 χρόνια.
Ο ήρωάς μας ονομαζόταν Wilhelm Friedrich Kühne και γεννήθηκε την 28η Μαρτίου του 1837. Ο Kühne δεν ήταν ένας από τους μυθιστορηματικούς ευφάνταστους επιστήμονες που σε κάποια στιγμή της καριέρας τους, καταλαμβάνονται από την εμμονή ότι έχουν προχωρήσει σε μια εκπληκτική ανακάλυψη. Αντιθέτως ήταν ο άνθρωπος στον οποίο πιστώνεται η επινόηση του όρου  ένζυμο για τους βιολογικούς καταλύτες και η απομόνωση από το παγκρεατικό υγρό και η ονοματοδοσία της θρυψίνης, καθώς και μια ευρεία μελέτη της φυσιολογίας της όρασης.

Wilhelm Kühne
Στο πλαίσιο αυτής της μελέτης εκτέλεσε το 1878 ένα επιστημονικό πείραμα που εκτός από την αποσαφήνιση των μεταβολών που υφίσταται η ροδοψίνη- η φωτοευαίσθητη ουσία των ραβδίων του αμφιβληστροειδούς - κατά την έκθεσή της στο φως, στάθηκε αιτία για τη δημιουργία μιας τεχνικής, η οποία καλλιέργησε πολλές προσδοκίες στην ιατροδικαστική έρευνα.

Τι έκανε o λοιπόν ο Kühne;
Γνωρίζοντας από προγενέστερες μελέτες την ύπαρξη της χρωστικής στον αμφιβληστροειδή των ματιών, είχε την έμπνευση, να σκεπάσει το κεφάλι ενός κουνελιού με ένα πανί, ώστε να αυξηθεί η συγκέντρωσή της χρωστικής, και στη συνέχεια να στρέψει το κεφάλι του ζώου προς ένα παράθυρο.
Στη συνέχεια αποκεφάλισε το ζώο, απέσπασε τον αμφιβληστροειδή του και μετά την στερέωσή του σε στυπτηρία, έλαβε ως είδωλο το διάγραμμα του παραθύρου, την τελευταία δηλαδή εικόνα που είχε δει το ζώο πριν πεθάνει.
Το είδωλο που παρέλαβε το ονόμασε οπτόγραμμα και τη συγκεκριμένη τεχνική λήψης του, την ονόμασε οπτογραφία. 
Αυτή λοιπόν η τεχνική, με την οποία ανακτάται ένα είδωλο που έχει αποτυπωθεί, στις δίκην φιλμ, φωτοευαίσθητες χρωστικές του αμφιβληστροειδούς, ενέπνευσε σημαντικούς μυθιστοριογράφους, ώστε να την συμπεριλάβουν στις ιστορίες τους, όπως ο Rudyard Kipling αλλά και ο Ιούλιος Βερν). Όμως γέννησε, όπως είπαμε, πολλές ελπίδες για την αξιοποίησή της στην εγκληματολογία.

Αν πράγματι ό,τι έχει δει ένας άνθρωπος πριν πεθάνει αποτυπώνεται στον αμφιβληστροειδή του, τότε θα είναι δυνατή η εξιχνίαση εγκλημάτων, καθώς ο δολοφόνος θα αποκαλύπτεται, με τη λήψη του οπτογράμματος, από τα μάτια του θύματός του.
Ένα από τα οπτογράμματα κουνελιού που έλαβε ο Wilhelm Kühne το 1878. 
Υποτίθεται ότι οι κατακόρυφες γραμμές αντιστοιχούν στο παράθυρο προς το οποίο κοίταζε το κουνέλι, πριν θανατωθεί. 


Η τεχνική αξιοποιήθηκε κατά το παρελθόν, πρώτα μάλιστα από τον ίδιο τον Kühne, που είχε την ευκαιρία να την εφαρμόσει το 1880 στον αμφιβληστροειδή ενός παιδοκτόνου - είχε πνίξει τα δυο παιδιά του - του Erhard Gustav Reif, μετά τον αποκεφαλισμό του στην γκιλοτίνα. Ο Kühne απέσπασε, δέκα λεπτά μετά τον αποκεφαλισμό του εγκληματία, τον αμφιβληστροειδή των ματιών του και από τις εικόνες που είχαν αποτυπώσει και ανασυστήθηκαν, δημιουργήθηκε η εντύπωση ότι είχε απαθανατισθεί η λεπίδα της λαιμητόμου. Ωστόσο οι εικόνες ήταν ασαφείς, ώστε ούτε ο ίδιος ο Kühne να ισχυριστεί πως παρουσιάζουν όντως, μια λαιμητόμο. 
Εντούτοις η μέθοδος επεβίωσε για αρκετά χρόνια ακόμη και εφαρμόστηκε το 1914 στη δίκη ενός άνδρα που κατηγορείτο ότι σκότωσε τη φίλη του Theresa Hollander. Η άτυχη γυναίκα είχε ξυλοκοπηθεί από τον δολοφόνο της μέχρι θανάτου. Το γεγονός ότι τα μάτια της ήταν ανοικτά - όταν το άψυχο σώμα της βρέθηκε πεταγμένο σε ένα νεκροταφείο - γέννησε στους συγγενείς της την ελπίδα ότι με την εφαρμογή της οπτογραφίας, θα μπορούσε να διαπιστωθεί αν πράγματι δράστης του εγκλήματος ήταν ο φίλος της. Από την εξέταση, όμως των φωτογραφιών που παρουσιάστηκαν στη δίκη του υπόπτου, διαπιστώθηκε ότι και σε αυτήν την περίπτωση, τα αποτελέσματα ήταν ασαφή, ώστε να τεκμηριώσουν την κατηγορία. 

Παρά τις αποτυχίες της εφαρμογής της οπτογραφίας, το ερώτημα του αν αποτελεί μια δυνητικά χρήσιμη τεχνική για την εγκληματολογία και την ιατροδικαστική απασχολούσε για χρόνια και τους επιστήμονες και τις διωκτικές αρχές. Η τελευταία φορά που έγινε λόγος γι' αυτήν ήταν το 1975, οπότε  η Αστυνομία της Χαϊδελβέργης παρήγγειλε σε έναν συμπατριώτη μας, τον Ευάγγελο Αλεξανδρίδη - φυσιολόγο του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης, να προχωρήσει σε μια επαναξιολόγηση των πειραμάτων του Kühne, προκειμένου να διαπιστωθεί η βασιμότητά τους. 
Ο Αλεξανδρίδης χρησιμοποιώντας σύγχρονο εξοπλισμό παρέλαβε εικόνες υψηλής αντίθεσης, από τον αμφιβληστροειδή κουνελιών, αξιολόγησε όμως οριστικά τη τεχνική ως απρόσφορο μέσο για την παροχή τεκμηρίων στην εγκληματολογία, ώστε η φέρελπις μέθοδος να εγκαταλειφθεί οριστικά.